واکاوی تقابل زنان و مردان شاهنامه بر بنیاد آرای اکوفمینیستی

محیط زیست، یکی از مسایل بسیار مهم در قرن اخیر است که نحله های فکری مختلف در راستای محافظت از آن، راهکارهای گوناگونی ارایه داده اند؛ از جملۀ نحله های فکری منشعب شده از فمینیسیم، اکوفمینیسم است که وضعیت نابهنجار کنونی محیط زیست را برایند نگرش مردسالار چیره بر جوامع می داند و راهکار گذار از این وضعیت را تغییر این نگرش و رسیدن زنان به جایگاه حقیقی خود، به عنوان حافظان ذاتی طبیعت می داند. بررسی اکوفمینیستی جوامع و فرهنگ غالب بر آن ها، می تواند زمینه را برای نقد، تغییر این فرهنگ ها و در نتیجه حفظ محیط زیست، فراهم نماید؛ شاهنامۀ فردوسی، به عنوان یکی از آثار مطرح حماسی که نقشی بنیادین در ساختن هویّت فرهنگی پارسی زبانان داشته، اثری است که بررسی دقیق آن می تواند، ویژگی های فرهنگی پارسی زبانان را آشکار سازد؛ بر اساس چنین نگاهی است که به بررسی برخی تقابل های شکل گرفته میان زنان و مردان برجستۀ این اثر می پردازیم تا با واکاوی اکوفمینیستی این تقابل ها، از سویی میزان صحت آرای اکوفمینیستی سنجیده شود و از دیگر سو با نقد وضعیت فرهنگی پارسی زبانان، شرایط برای تغییر و گذار از وضعیت نابهنجار زیست ـ محیطی فراهم گردد. طبق بررسی های صورت گرفته در این پژوهش، که با روش تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته است، رابطه ای بنیادین، میان سلطه جویی مردان بر زنان و تخریب طبیعت وجود دارد که این رابطه از یک سو صحت گمانه های اکوفمینیست ها را اثبات می کند و از دیگر سو، ضرورت نقد این وضعیت فرهنگی را یادآور می شود.